Πως με επενδύσεις 1 δισ. ευρώ και νέες μονάδες αποθήκευσης, αλλάζει ο χάρτης του φυσικού αερίου;
Του Γιάννη Χαλκιαδάκη. Αλλάζει ο χάρτης του φυσικού αερίου στα Βαλκάνια, με τις επενδύσεις άνω του 1 δισ. ευρώ που υλοποιούνται για τη δημιουργία νέων πλωτών μονάδων αποθήκευσης και αεριοποίησης φυσικού αερίου, των γνωστών και ως FSRU (Floating Storage and Regasification Unit), στην Ελλάδα, με πρώτο και πιο ώριμο αυτό της Gastrade, με την ιδρύτρια μέτοχο και πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου Ελμίνα Κοπελούζου.
Η πλωτή μονάδα, χωρητικότητας 153.500 κ.μ. LNG,για το FSRU Αλεξανδρούπολης, που αναμένεται ότι θα τεθεί σε λειτουργία στα τέλη του 2023, θα συνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας, από τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Β. Μακεδονία μέχρι τη Μολδαβία και την Ουκρανία.
Μάλιστα και το δεύτερο FSRU της Gastrade, που ανακοινώθηκε πριν από λίγους μήνες, που θα αναπτυχθεί και αυτό στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης, με ορίζοντα λειτουργίας το 2025, προβλέπεται με ακόμα με μεγαλύτερη χωρητικότητα. Στο νέο έργο, “ΑΣΦΑ Θράκης”, το FSRU θα έχει ικανότητα αποθήκευσης 170.000 κ.μ. LNG και θα μπορεί να παραδώσει έως και 22,7 εκατ. κ.μ. φυσικού αερίου ημερησίως ή 5,5 δισ. κ.μ. ετησίως. Το έργο θα περιλαμβάνει επίσης ένα σύστημα χερσαίου και υποθαλάσσιου αγωγού που θα συνδέει το FSRU με τους υφιστάμενους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου στην περιοχή.
Παράλληλα, μέχρι το τρίτο τρίμηνο έτους αναμένεται η επενδυτική απόφαση για το FSRU Διώρυγα Gas, που αναπτύσσει ο όμιλος της Motor Oil Hellas στους Αγίους Θεοδώρους, με το τελευταίο και οριστικό market test που διενήργησε, να σπάει ρεκόρ ζήτησης για δέσμευση ποσοτήτων. Οι δεσμεύσεις έφτασαν μέχρι τα 25 έτη από την εκτιμώμενη έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της Διώρυγα Gas και μέχρι τα 2 δισ. κυβικά μέτρα ανά έτος, ενώ με τη συμμετοχή ισχυρών διεθνών και ελληνικών εταιρειών φυσικού αερίου ενισχύεται το έργο και διασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη λειτουργία και βιωσιμότητά του.
Εκτιμάται πως τo φυσικό αέριο θα προμηθεύει τόσο την ελληνική αγορά (μονάδες ηλεκτροπαραγωγής) όσο και τις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ιταλία έως Ουγγαρία και Ουκρανία), ενώ το υπό ανάπτυξη FSRU βρίσκεται μόλις 22 χλμ. σε ευθεία απόσταση από τη Ρεβυθούσα. Βέβαια, τον Οκτώβριο η ΡΑΕ ενέκρινε την αύξηση της αποθηκευτικής ικανότητας του FSRU σε 135.000-210.000 κ.μ. τεχνολογίας Moss, με τέσσερις ή πέντε δεξαμενές προσωρινής αποθήκευσης και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, στόχος του έργου είναι να τεθεί σε λειτουργία εντός του πρώτου τριμήνου του 2024.
Ταυτοχρόνως, η Elpedison εξασφάλισε τον περασμένο Οκτώβριο άδεια από τη ΡΑΕ για το δικό της FSRU, με τον υπεράκτιο πλωτό σταθμό “Thessaloniki FSRU” να περιλαμβάνει την πλωτή μονάδα αποθήκευσης, με τέσσερις δεξαμενές συνολικής χωρητικότητας 140.000- 170.000 κ.μ., πλωτό αγκυροβόλιο πολλαπλών σημείων πρόσδεσης, υποθαλάσσιο και χερσαίο αγωγό φυσικού αερίου για τη σύνδεση μέσω νέου Μετρητικού Σταθμού με το ΕΣΦΑ, καθώς και με τις μονάδες ηλεκτρoπαραγωγής της εταιρίας. Το project στοχεύει στην εξυπηρέτηση κυρίως ιδίων αναγκών, και συγκεκριμένα στην τροφοδοσία των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής της εταιρείας σε Θεσσαλονίκη και Θίσβη, καθώς και την κάλυψη της δραστηριότητας προμήθειας φυσικού αερίου της εταιρείας στη χονδρική ή τη λιανική. Ο υπεράκτιος πλωτός τερματικός σταθμός θα είναι μόνιμα αγκυροβολημένος στον Θερμαϊκό Κόλπο, σε απόσταση περίπου 3,4 χλμ. νότια-νοτιοδυτικά του προβλήτα 6 του ΟΛΘ. Το συνολικό ύψος της επένδυσης, που προβλέπεται να λειτουργήσει προς τα τέλη του 2025, υπολογίζεται στα 60,4 εκατ. ευρώ, ενώ η μονάδα FSRU προβλέπεται να αποκτηθεί με leasing.
Στο μεταξύ, τον Δεκέμβριο ολοκληρώθηκε το μη δεσμευτικό market test για το Αrgo FSRU της Mediterranean Gas, που ξεκίνησε να αναπτύσσει με στόχο αρχικά να τοποθετηθεί εντός του λιμένα του Βόλου, αλλά στη συνέχεια αναγκάστηκε να αναζητήσει νέα τοποθεσία στην ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με την εταιρεία, εκδήλωση ενδιαφέροντος υπέβαλαν ελληνικές και διεθνείς εταιρείες, υπερκαλύπτοντας τη συνολική δυναμικότητα του τερματικού σταθμού, με τις ποσότητες που δηλώθηκαν, να είναι για περίοδο έως και 25 χρόνια, ενώ ήταν ιδιαίτερα αυξημένη η ζήτηση και για επιπλέον αποθηκευτικό χώρο στον τερματικό σταθμό.
Η δυναμικότητα επαναεριοποίησης του Argo θα ανέρχεται σε 5,2 bcm φυσικού αερίου ετησίως, ευρισκόμενο στην μέση της Ελλάδας και του ΕΣMΦΑ, προσφέροντας υψηλή πίεση για τη σωστή λειτουργία και βιωσιμότητα του Εθνικού Συστήματος, αλλά και ευελιξία στους χρήστες του τερματικού, καθώς και ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών, με την επένδυση να αναμένεται να φτάσει τα 75 εκατ. ευρώ, ενώ η ολοκλήρωσή της υπολογίζεται στα μέσα του 2024.
Σημειώνεται πως όλες οι παραπάνω επενδύσεις, στοχεύουν να ενισχύσουν τον ρόλο της Ελλάδας ως εξαγωγέα φυσικού αερίου που θα τροφοδοτεί τις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, των Βαλκανίων, μέχρι και τη Κεντρική Ευρώπη. Ειδικότερα, στο πλαίσιο των νέων συνθηκών που έχουν προκύψει μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την προσπάθεια απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Ήδη το LNG έχει αποδειχθεί πολύτιμο εργαλείο για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και τη διαφοροποίηση της ενεργειακής προμήθειας της Ευρώπης, ενώ οι υποδομές των FSRU αποτελούν κομβικό κρίκο της αλυσίδας του ενεργειακού εφοδιασμού.
