Αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα ο οίκος Fitch. Τί δήλωσαν Κ. Χατζηδάκης, Ν. Παπαθανάσης
Του Γιάννη Χαλκιαδάκη. Έδωσε την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα, στο ΒΒΒ- με σταθερό outlook, ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης Fitch, αναβαθμίζοντας την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, να επισημαίνει τη μεγάλη εθνική επιτυχία και τον αν. υπουργό Νίκο Παπαθανάση, να τονίζει ότι μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους μας!
Εξηγώντας την απόφασή, που έρχεται μετά από τις αντίστοιχες των οίκων Standard and Poor’s, DBRS και Scope, που είχαν ήδη αναβαθμίσει την Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα, αμερικανικός οίκος αξιολόγησης, κάνει λόγο για ευνοϊκή δυναμική του ελληνικού δημοσίου χρέους, καθώς, όπως σημειώνει, αναμένει ότι ο λόγος του χρέους της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ θα παραμείνει σε ισχυρή πτωτική τάση, χάρη στη σταθερή ονομαστική ανάπτυξη, την υπερεκτέλεση του προϋπολογισμού και την ευνοϊκή δομή εξυπηρέτησης του χρέους.
Παράλληλα, η Fitch αξιολογεί τους κινδύνους πολιτικής ως σχετικά χαμηλούς, λόγω του σταθερού πολιτικού πλαισίου στη χώρα, αλλά και της καλά εδραιωμένη δημοσιονομικής σύνεσης, ενώ προβλέπει ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί στο 160,8% φέτος και στο 141,2% το 2027, από 171,4% το 2022.
Η προβλεπόμενη πτώση του δείκτη χρέους κατά 65 ποσοστιαίες μονάδες από το πανδημικό υψηλό του 205% του ΑΕΠ, συγκαταλέγεται στις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ του συνόλου των κρατών που αξιολογεί ανά τον κόσμο η Fitch, αν και ο λόγος χρέους εξακολουθεί να προβλέπεται να είναι κοντά στο τριπλάσιο του μέσου όρου των χωρών με αξιολόγηση “BBB”.
Ταυτοχρόνως, στην έκθεση αναφέρεται πως οι μετριαστικοί παράγοντες όπως το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, οι πολύ μακρές λήξεις του, στα 18 έτη και το σημαντικό ρευστό απόθεμα μετρητών, που φτάνει περίπου 16,5% του ΑΕΠ στα μέσα Νοεμβρίου, μειώνουν τους κινδύνους για τα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας.
Όσον αφορά τη δέσμευση της χώρας για δημοσιονομική εξυγίανση, ο οίκος την κρίνει ισχυρή, με το πρωτογενές πλεόνασμα να αναμένεται να αυξηθεί στο 1,1% του ΑΕΠ το 2023 και κατά μέσο όρο στο 2,2% το 2024-2025, ενώ με μέσο όρο 1,1% του ΑΕΠ το 2024-25, το ονομαστικό έλλειμμα θα είναι πολύ χαμηλότερο από τη διάμεση τιμή των χωρών με αξιολόγηση “BBB” (2,8%).
Βέβαια, η δημοσιονομική σύνεση βασίζεται σε συντηρητικές υποθέσεις δαπανών στους πρόσφατους προϋπολογισμούς, εξέλιξη που ισχύει επίσης στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2024, με την υπέρβαση των εσόδων να παρέχει δημοσιονομικό χώρο για προσωρινές δαπάνες: το 2023 περιλάμβαναν μέτρα σχετικά με την ενεργειακή κρίση και την κλιματική αλλαγή.
Κατά τη Fitch, οι αρχές σχεδιάζουν φορολογικές μεταρρυθμίσεις για την αύξηση των εσόδων το 2024 για να συγκεντρώσουν επιπλέον 600 εκατ. ευρώ για κοινωνικές δαπάνες, που σε συνδυασμό με τις προσπάθειες για τη βελτίωση της ψηφιοποίησης και τη μείωση της φοροδιαφυγής, αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει τη βάση των φορολογικών εσόδων και να παράσχει περαιτέρω δημοσιονομικό χώρο για πρόσθετες επενδύσεις κεφαλαίου για την τόνωση της ανάπτυξης.
Αναφορικά με την ανάπτυξη, ο οίκος αναμένει ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,4% το 2023, αναθεωρώντας ελαφρώς ανοδικά την προηγούμενη εκτίμησή της, καθώς σύμφωνα με τον ίδιο: «η εκτίμησή μας αποτυπώνει τα καλύτερα του αναμενομένου στοιχεία για την κατανάλωση τα τελευταία τρίμηνα και την προσδοκία για ισχυρές επιδόσεις στις επενδύσεις».
Ωστόσο, η Fitch βλέπει την ανάπτυξη για την περίοδο 2024-2025 σε παρόμοια επίπεδα, κατά μέσο όρο στο 2,4%, που θα υποστηριχθεί από τη μείωση του πληθωρισμού, την απορρόφηση κονδυλίων από το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, με τους καθοδικούς κίνδυνους να αφορούν κυρίως εξωτερικές εξελίξεις, αν και η Ελλάδα έχει αποδειχθεί εν γένει ανθεκτική στη μείωση της ζήτησης από βασικούς εμπορικούς εταίρους, κυρίως χάρη στις σταθερές επιδόσεις του τομέα των υπηρεσιών.
Ειδικά για τους κινδύνους πολιτικής, έχουν εκτονωθεί μετά την καθαρή νίκη της κεντροδεξιάς Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές στα τέλη Ιουνίου, που της προσέδωσε ξεκάθαρη πλειοψηφία για να εφαρμόσει τη μεταρρυθμιστική της ατζέντα κατά την επόμενη πενταετία.
Σύμφωνα με τον οίκο, μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως το επιχειρείν, το κράτος δικαίου και η αγορά εργασίας, βρίσκονται στην πολιτική της και θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη μεσοπρόθεσμη αναπτυξιακή δυναμική της χώρας και να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση ορισμένων διαρθρωτικών αδυναμιών.
Επίσης, παραμένει ισχυρή η δέσμευση για ανάκαμψη και ανθεκτικότητα, με τη χώρα να σημειώνει σταδιακή πρόοδο όσον αφορά τις εκταμιεύσεις και την ανάπτυξη έργων και μεταρρυθμίσεων, παρόλο που εξακολουθούν να υφίστανται ορισμένοι κίνδυνοι εφαρμογής του μεταρρυθμιστικού προγράμματος.
Όσον αφορά τη βελτίωση της ποιότητας των assets των τραπεζών, ο δείκτης του τραπεζικού συστήματος της Ελλάδας βελτιώθηκε σε “ΒΒ” από “Β” μετά τις αναβαθμίσεις της Fitch για τις αξιολογήσεις βιωσιμότητας των τεσσάρων μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας τον Σεπτέμβριο του 2023. Πρόκειται για αναβαθμίσεις, που αντανακλούν κυρίως διαρθρωτικές βελτιώσεις στην κερδοφορία των τραπεζών, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση κεφαλαίου και συνεχείς βελτιώσεις της ποιότητας των περιουσιακών τους στοιχείων.
Πιο αναλυτικά, η κεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα ήταν 17,3% τον Ιούνιο, ενώ σε συνολικό επίπεδο το μερίδιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων είχε μειωθεί ελαφρά στο 8,6% το β’ τρίμηνο του 2023. Συγκριτικά, τα επίπεδα των NPLs κινούνταν στο 8,7% στο τέλος του 2022, ενώ είχαν κορυφωθεί στο 46% το 2017.
Στη δήλωσή του, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, σημείωσε: «Η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Fitch επισημοποιεί την ανάδειξη της Ελλάδας στην επενδυτική κατηγορία από την πλευρά της πιστοληπτικής αξιολόγησης. Είναι μια μεγάλη εθνική επιτυχία!
Η Fitch είναι ο τρίτος – από τους τέσσερις αναγνωρισμένους από την ΕΚΤ- οίκος αξιολόγησης που απονέμει τους τελευταίους μήνες στη χώρα μας το καθεστώς της επενδυτικής βαθμίδας. Γεγονός που πιστοποιεί την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας και τις ακόμη πιο θετικές προοπτικές που διανοίγονται με την εφαρμογή της πολιτικής μας. Δημιουργεί παράλληλα τις προϋποθέσεις για περαιτέρω ενίσχυση της εισροής επενδύσεων, καλύτερες συνθήκες χρηματοδότησης της οικονομίας, ανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησης.
Υπογραμμίζω τις επισημάνσεις του oίκου για το ρεκόρ της μείωσης του χρέους κατά 65 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ , από το 205 % κατά την περίοδο της πανδημίας στο 160,8 % εφέτος και 141,2 % του ΑΕΠ το 2027. Επίσης, τις επισημάνσεις για την πολιτική δημοσιονομικής υπευθυνότητας η οποία εκτός των άλλων εξασφαλίζει τους αναγκαίους πόρους για μόνιμα και έκτακτα μέτρα κοινωνικής πολιτικής. Τις προβλέψεις για ισχυρή ανάπτυξη και πολιτική σταθερότητα τα επόμενα χρόνια. Την πρόοδο στον τραπεζικό τομέα.
Η σημερινή αναβάθμιση είναι ένα σημαντικό σκαλοπάτι που οδηγεί τη χώρα μας ακόμα πιο ψηλά, με τη συνέχιση του συνδυασμού δημοσιονομικής σοβαρότητας με την κοινωνική ευαισθησία».
Από την πλευρά του, ο αν. υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, επισήμανε: «Η νέα αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, αυτή τη φορά από τον οίκο Fitch, είναι αποτέλεσμα της συστηματικής δουλειάς που γίνεται από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη και ενισχύει περαιτέρω τη διεθνή ψήφο εμπιστοσύνης στη μεταρρυθμιστική πολιτική που ακολουθείται.
Όπως και το 2023 έτσι και το 2024 θα πετύχουμε τους στόχους που θέσαμε στον Προϋπολογισμό, την ανάπτυξη με ρυθμούς διπλάσιους από την υπόλοιπη Ευρωζώνη, τη δημοσιονομική πειθαρχία με κοινωνική ευαισθησία.
Η επενδυτική βαθμίδα που κατακτά η Ελλάδα, μετά από 13 χρόνια, ενισχύει την αξιοπιστία της χώρας. Το δημόσιο χρέος αποκλιμακώνεται και καθιστά τους ελληνικούς τίτλους πιο ορατούς από θεσμικούς μακροπρόθεσμους επενδυτές διεθνώς. Προκαλεί νέα μείωση του κόστους δανεισμού. Μεγεθύνει τις προοπτικές περαιτέρω αυξήσεων των εισοδημάτων για όλους, πρωτίστως για τις νέες και τους νέους.
Συνεχίζουμε να κάνουμε πράξη όλα όσα έχουμε δεσμευθεί».
