1. Home
  2. Το πρωτοσέλιδο
  3. Η αναμόρφωση των ελληνικών πόλεων και πως θα γίνουν πιο όμορφες, στη Prodexpo
Η αναμόρφωση των ελληνικών πόλεων και πως θα γίνουν πιο όμορφες, στη Prodexpo

Η αναμόρφωση των ελληνικών πόλεων και πως θα γίνουν πιο όμορφες, στη Prodexpo

0

Του Γιάννη Χαλκιαδάκη. Στη Θεσσαλονίκη που θα γνωρίσει τον μεγαλύτερο μετασχηματισμό με θετικό πρόσημο τα επόμενα χρόνια, εστίασε ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand  Δημήτρης Ανδριόπουλος, στέλνοντας  το μήνυμα ότι η Ελλάδα «με τους δικούς της ρυθμούς, βρίσκει συνεχώς τρόπο να εξελίσσεται» και προσέθεσε ότι παρότι αυτό γίνεται «χωρίς στρατηγική» εκτίμησε ότι με το ταλέντο, την ιστορία και τους οικονομικούς πόρους που διαθέτει η χώρα «θα προχωρήσουμε και θα κάνουμε όλοι μαζί καλύτερες τις ελληνικές πόλεις»,στο πλαίσιο της Prodexpo 2025, του κορυφαίου συνεδρίου για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα και τη ΝA Ευρώπη.

Λαμβάνοντας τον λόγο   η Ομότιμη Καθηγήτρια του ΑΠΘ και Ιδρύτρια της RS SPARCH, Ρένα Σακελλαρίδου,είπε ότι οι ελληνικές πόλεις δεν είναι όμορφες, τακτοποιημένες και επαρκώς πράσινες. «Οι πόλεις μας πάσχουν, και η πολυπλοκότητα της νομοθεσίας που συχνά δεν υλοποιείται επιδεινώνει την κατάσταση», ανέφερε.

Η ίδια υπογράμμισε τις ευκαιρίες που προσφέρει η πρόσβαση στη θάλασσα, παραθέτοντας παραδείγματα όπως η Αθήνα, όπου ένα μεγάλο παραλιακό μέτωπο από τη Δραπετσώνα θα μπορούσε να αλλάξει την εικόνα της πόλης, ή η Θεσσαλονίκη, όπου η προσπάθεια της Dimand στη δυτική πλευρά έχει τη δυνατότητα να ανατρέψει την τάση απομάκρυνσης από το κέντρο. Παράλληλα, επεσήμανε την ανάγκη να αναδειχθεί η αρχιτεκτονική ως καλλιτεχνική προσέγγιση, όχι απλώς ως εμπορικό προϊόν.

Συνεχίζοντας, ο Αρχιτέκτονας και πρόεδρος του ΔΣ της BETAPLAN, Γιάννης Βεντουράκης, σημείωσε ότι η σύγχρονη ελληνική πόλη έχει αποκοπεί από την ιστορία της, χάνοντας πολύτιμα «διαμάντια» της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με αποτέλεσμα ότι «η διακοπή της συνέχειας οδήγησε σε μία χαοτική κατάσταση», τονίζοντας πως   «Η αντιμετώπιση του ιστορικού περιβάλλοντος απαιτεί μεγάλες αποφάσεις της πολιτείας, όχι μόνο για τα αρχαία μνημεία» αλλά και για τα νεότερα κτίρια που συνθέτουν την καθημερινή εικόνα της πόλης.

Από την πλευρά του, ο  Partner στην Georges Batzios Architects, Σπύρος Κλείσσας, υπογράμμισε ότι το γεγονός ότι κτίσματα του μεσοπολέμου εξαφανίζονται, αντικαθιστώμενα από πολυκατοικίες, δεν αποτελεί κατ’ ανάγκη πηγή ανησυχίας καθώς «το θέμα είναι το νέο να έχει τις αρετές του προηγούμενου και να βελτιώνει την αρχιτεκτονική έκφραση». Σημειώνοντας ότι η ζωή των πόλεων καθοδηγεί και την αρχιτεκτονική ανέφερε ότι «Η αναρχία της πόλης για κάποιους έχει μία γοητεία, από τη νεογραφικότητα έως την αίσθηση ότι αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου» .

Από την εμπειρία της Βαρκελώνης, ο  διευθύνων σύμβουλος της Minos Digenis Arquitectos Barcelona,Μίνως Διγενής, υποστήριξε ότι οι πολίτες αγαπούν την πόλη τους επειδή συμμετέχουν σε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό. «Δεν μπορούμε να αναπαράξουμε το μοντέλο της Βαρκελώνης» είπε. «Στην Βαρκελώνη έχουν χτιστεί όλα και τώρα διορθώνουν τα λάθη. Οι πολίτες “κατακτούν” την πόλη και τη σέβονται». Όπως είπε, η μετάβαση σε πόλεις του μέλλοντος θα απαιτήσει συνεργασία των δημοτικών αρχών και στρατηγικό σχεδιασμό, ώστε οι πολίτες να αναλάβουν τον δικό τους ρόλο στην πόλη.

Κατόπιν, ο Founding Partner, Architect ARB, RIBA, Divercity Architects Νικόλας Τραβασάρος, υπογράμμισε την έλλειψη συλλογικής αντίληψης: «Η ελληνική πόλη είναι προϊόν ατομικής πρωτοβουλίας και όχι στρατηγικού σχεδίου. Το στρατηγικό όραμα είναι ασαφές, ειδικά στις μικρότερες πόλεις όπως η Πάτρα. «Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς και το γεγονός ότι οι κάτοικοι περπατούν περισσότερο μέσα στην πόλη τους βοηθάνε να αναπτυχθεί η αίσθηση της κοινότητας», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «θα είναι καθοριστικό για την Αθήνα να καταφέρει να έχει σοβαρή δημόσια συγκοινωνία».

Στη συνέχεια, ο President. Managing Director, ASPA-KST, Σπύρος Τσαγκαράτος, επισήμανε ότι η Αθήνα μόλις αρχίζει να αποκτά συνείδηση της γειτονιάς και να προστατεύει τον δημόσιο χώρο. Παρά τα βάρη του παρελθόντος, η πόλη εμφανίζει πλέον ποιοτικά στοιχεία, υποστήριξε, προσθέτοντας ότι η αρχιτεκτονική προχωρά σε έξυπνα κτίρια. Ωστόσο, η ελληνική κοινωνία παραμένει συντηρητική, γεγονός που καθυστερεί την υιοθέτηση νέων πρακτικών.

Κλείνοντας τη συζήτηση, η  COO της Dimand, Όλγα Ίτσιου, τόνισε ότι το όραμα της Dimand, «είναι οι βιώσιμες αναπτύξεις, με κυρίαρχο τον ρόλο της αρχιτεκτονικής» και παράλληλα έκανε έκκληση «να γίνουμε λιγότερο ατομικιστές και να αγαπάμε περισσότερο τις πόλεις μας».

Την προηγουμένη, ο σχεδιασμός των ελληνικών πόλεων και η αναμόρφωσή τους βάσει πρακτικών που έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε αστικές περιοχές του εξωτερικού βρέθηκαν στο επίκεντρο συζήτησης, που έλαβε χώρα στο πλαίσιο της Prodexpo 2025, του κορυφαίου συνεδρίου για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη.

Με οικοδεσπότες τον  διευθύνοντα σύμβουλο της  Dimand Δημήτρη Ανδριόπουλο, και την COO Όλγα Ίτσιου, διακεκριμένοι αρχιτέκτονες από το εξωτερικό μετέφεραν τις εμπειρίες τους από διάφορες πόλεις του κόσμου, καταθέτοντας τις απόψεις τους για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στην Αθήνα.

Η   Director of Acquisition and Business Development της Snøhetta Jette Cathrin Hopp, δήλωσε ερωτευμένη με την Αθήνα, λέγοντας ότι έχει το τέλειο μείγμα, συναρπάζοντας τον επισκέπτη. Κάτι ωστόσο που δεν ισχύει με την κίνηση στους δρόμους, η οποία αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, όπως και η έλλειψη πεζοδρομιών, ανέφερε. «Η Αθήνα δεν είναι φιλική στους πεζούς. Περίπου το 40% των πεζοδρομίων είναι πιο στενά από ένα μέτρο, ενώ ένα 5% των δρόμων δεν έχει καθόλου πεζοδρόμιο» σημείωσε.

Σύμφωνα με την κ. Hopp,  για τον σχεδιασμό της επόμενης μέρας χρειάζεται ξεκάθαρο όραμα και στρατηγική, με συνεργασία ιδιωτικού και δημοσίου τομέα. Τόνισε ότι η συζήτηση δεν πρέπει να ξεκινάει από τις κατεδαφίσεις, αλλά από την αξιοποίηση των υφιστάμενων κτιρίων. Υπογράμμισε ότι βασικός παράγοντας για την αναμόρφωση μιας πόλης είναι η αλλαγή νοοτροπίας, όπως συνέβη στην Κοπεγχάγη ή το Όσλο, που μεταμορφώθηκαν, αλλάζοντας προσανατολισμό. Όσον αφορά στο έργο του Ελληνικού, η Director of Acquisition and Business Development της Snøhetta υποστήριξε ότι έχει προοπτικές να φέρει την Αθήνα πιο κοντά στο νερό.

Ο  Senior Partner, Architect της Foster + Partners Michael Jones,χαρακτήρισε την Αθήνα  πανέμορφη πόλη, στην οποία όμως δυστυχώς κυριαρχούν τα αυτοκίνητα. «Είναι δύσκολο για κάποιον να πάει από το ένα σημείο της πόλης στο άλλο. Χρειάζονται καλύτερες υποδομές για να μειωθούν τα αυτοκίνητα, να δοθούν αντικίνητρα για την χρήση τους» ανέφερε ο κ. Jones, λέγοντας πως τέτοια κίνητρα έχουν αποδώσει σε πόλεις, όπως το Λονδίνο και η Βοστώνη.

Χαρακτήρισε την προσβασιμότητα ως σημείο – κλειδί για τη βιωσιμότητα, υποστηρίζοντας ότι για την ανάπτυξη μιας περιοχής δεν πρέπει να κοιτάς τα βραχυπρόθεσμα κέρδη, αλλά τα μακροπρόθεσμα οφέλη. Όσον αφορά στην κλιματική αλλαγή, ο κ. Jones είπε πως αποτελεί μέρος του σχεδιασμού, σε μία προσπάθεια να γίνουν τα κτίρια πιο ανθεκτικά.

Η  Director & Senior Architect της UN Studio, Μαριάνθη Τάταρη,υποστήριξε πως το ωραίο στις ελληνικές πόλεις είναι ότι βλέπεις τις διαστρωματώσεις της ιστορίας, την κουλτούρα και τον πολιτισμό, χαρακτηρίζοντας τις ελληνικές πόλεις ανθρωποκεντρικές.

«Έχει σημασία πώς θα προσεγγίσεις το κοινό για να αφήσει το αυτοκίνητο και να χρησιμοποιήσει το μέσο μεταφοράς. Να δείξεις στους πολίτες ότι μετράει η γνώμη τους, ότι τους υπολογίζεις όταν σχεδιάζεις μια παρέμβαση», σημείωσε η κ. Τάταρη. Προσέθεσε πως κατά τη διαδικασία σχεδιασμού μιας υποδομής αναλύονται πολλά δεδομένα για την κινητικότητα και την προσβασιμότητα.

Περιγράφοντας τη δική του εμπειρία από την Αθήνα ο  Director της Neiheiser Argyros, Ryan Neiheiser, έκανε λόγο για μία συναρπαστική και δυναμική πόλη, με οργάνωση γύρω από τις πλατείες. «Δίνει την εντύπωση μιας τρισδιάστατης πράσινης πόλης. Ειδικά το κέντρο της Αθήνας έχει μια αστική ετερογένεια με παλμό» τόνισε ο κ. Neiheiser, προσθέτοντας ότι μια πόλη πρέπει να έχει ποικιλομορφία στον πυρήνα της.

Όσον αφορά στις δυσκολίες, μίλησε για τα πεζοδρόμια, στα οποία είναι δύσκολο να περπατήσει κάποιος, ενώ προβληματικό χαρακτήρισε και τον φωτισμό σε αρκετά σημεία της πόλης.

Από την πλευρά του ο  Director της Bennetts Associates Julian Lipscombe, υποστήριξε πως πριν τη χάραξη της στρατηγικής σε μία πόλη, είναι απαραίτητο να υπάρξει συμφωνία μεταξύ του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Έφερε ως παράδειγμα την αναγέννηση μιας περιοχής του Λονδίνου, το King’s Cross, που αποτελεί πρότυπο αστικής αναμόρφωσης. Όσον αφορά στο Ελληνικό, ο κ. Lipscombe τόνισε πως η σύνδεση με το νερό είναι μια σπάνια ευκαιρία για την Αθήνα, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η νέα πόλη που θα δημιουργηθεί θα έχει μια αθηναϊκή ποιότητα και όχι κάτι τελείως αποκομμένο από τον χαρακτήρα της πρωτεύουσας.