Η διασφάλιση ότι το GSI δεν θα “παγώσει” λόγω Κύπρου, στη συνάντηση Παπασταύρου – Παπαναστασίου
Του Γιάννη Χαλκιαδάκη. Στην αποκλιμάκωση της έντασης και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης γύρω από το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (GSI – Great Sea Interconnector), στοχεύουν οι δύο υπουργοί Ενέργειας Ελλάδας-Κύπρου Σταύρος Παπασταύρου και Γιώργος Παπαναστασίου, με την σημερινή καθοριστική συνάντηση τους, ώστε όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, «να επιστρέψει η λογική».
Συγκεκριμένα, στόχος της συνάντησης είναι να ανοίξει και πάλι ένας δίαυλος επικοινωνίας, ώστε να ξεπεραστεί η καχυποψία και η έλλειψη εμπιστοσύνης, τη στιγμή που και οι δύο χώρες ισχυρίζονται ότι θέλουν να γίνει το έργο και το στηρίζουν.
Βέβαια για την κυπριακή πλευρά, η ρίζα των αμφιβολιών είναι η αίσθηση ότι δεν μπορούν τελικά να προχωρήσουν οι έρευνες βυθού, επομένως ότι το έργο είναι καταδικασμένο να αποτύχει στο πεδίο ακόμη κι αν το στηρίξουν οικονομικά και φοβούνται ότι αν προχωρήσουν στην πληρωμή των 25 εκατ. ευρώ και στη δέσμευση να πληρώνουν το έργο, θα αυξήσουν το κόστος ενέργειας για τον Κύπριο Καταναλωτή, ο οποίος θα κληθεί να πληρώνει, το μέρος των δαπανών που αντιστοιχεί στην μεγαλόνησο, για ένα έργο που δεν θα γίνει.
Ωστόσο, δεν θα προλάβουμε να το διαπιστώσουμε, αν τελικά δεν γίνουν οι έρευνες βυθού… το αν η Κύπρος δεν εγκρίνει την καταβολή των 25 εκατ. που είναι απαραίτητη για να είναι το έργο βιώσιμο για τον επενδυτή και ρίξει πρώτη μόνη της το έργο στα βράχια…προς το παρόν, ένα έργο που το έχει πληρώσει ο ΑΔΜΗΕ και θα το πληρώνει ο Έλληνας Καταναλωτής, αφού έχει εγκριθεί από τη ΡΑΕΕΥ η ρυθμιστική απόφαση για την πληρωμή ρυθμιστικών χρεώσεων στον ΑΔΜΗΕ.
Όμως, έχοντας ήδη δαπανήσει 300 εκατ. ευρώ, ο ΑΔΜΗΕ, που είναι ο project manager του έργου, μαζί με τα 48 εκατ. για την απόκτηση του έργου από τον Euroasia, και σε αυτό το ποσό η Κύπρος δεν συμμετέχει, παρότι η σύμβαση των δύο χωρών προβλέπει συμμετοχή κατά 67% της μεγαλονήσου, χωρίς ρυθμιζόμενο έσοδο, δεν κάνει επόμενη καταβολή πληρωμή στη Nexans και είναι πλέον κοντά οι αποφάσεις της γαλλικής εταιρείας για να τεθεί σε αναστολή η κατασκευή του καλωδίου, με ευθύνη της Κύπρου.
Αλλά για να επανέλθει το έργο σε πορεία υλοποίησης και για να ξεπεραστεί το παραπάνω χάος, θα πρέπει αν λυθεί η ρυθμιστική εκκρεμότητα και να εγκριθεί η καταβολή των 25 εκατ. ευρώ από την Κύπρο σε ρυθμιστικές χρεώσεις, στον ΑΔΜΗΕ, να ολοκληρωθεί η αδειοδότηση του Ανεξάρτητου Διαχειριστή στην Κύπρο που καθυστερεί εδώ και μήνες και κυρίως να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη ότι το έργο θα γίνει όχι μόνο στις δηλώσεις αλλά και στις πράξεις.
Αξίζει να σημειωθεί, πως το κλίμα, παραμένει ηλεκτρισμένο μετά τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου Μάκη Κεραυνού, ο οποίος είπε ότι «σε ανώτατο επίπεδο, τόσο ο πρωθυπουργός της Ελλάδας όσο και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουν τοποθετηθεί για το GSI».
Πρόκειται για μια δήλωση, που ήρθε χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις και προκάλεσε αίσθηση και ερμηνεύτηκε ως έμμεση απάντηση στη δυσαρέσκεια της Αθήνας, με τον κ. Κεραυνό να λέει ότι «δεν έχει κάτι περισσότερο να προσθέσει», αφήνοντας να εννοηθεί ότι το ζήτημα βρίσκεται πλέον στα χέρια των δύο ηγετών.
Την ίδια ώρα, η Κομισιόν παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, υπενθυμίζοντας ότι η ηλεκτρική διασύνδεση αποτελεί έργο “υψηλής στρατηγικής σημασίας”, προειδοποιώντας ότι η καθυστέρηση «βλάπτει όλες τις πλευρές», με τις Βρυξέλλες να ζητούν πλέον συντονισμό και κοινό σχέδιο δράσης, καθώς η αβεβαιότητα γύρω από το GSI απειλεί να πλήξει τη συνοχή του ευρωπαϊκού ενεργειακού χάρτη.
