Για ποιο λόγο είναι αναγκαία η αλλαγή του μοντέλου υγείας, ώστε να εστιάζει στην πρόληψη;

Του Γιάννη Χαλκιαδάκη. Για τις δαπάνες που θα είναι αυξημένες σε σχέση με το 2022, κατά 2,71 δισ. ευρώ αναφέρθηκε  ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, κατά την τοποθέτησή του  στο τέταρτο συνέδριο που διοργάνωσε ygiamou.gr  και το και το «Πρώτο Θέμα» με τίτλο «Σύγχρονο Σύστημα Υγείας με επίκεντρο τον Άνθρωπο».

Σύμφωνα με τον ίδιο: «Τα οικονομικά μεγέθη του κλάδου Υγείας, δεν είναι συγκρίσιμα προ και μετά τη δημιουργία του ΕΟΠΥΥ, δηλαδή ανάμεσα στο 2010 και το 2022-3. Οι δαπάνες συνολικά, όλων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, είναι περίπου στα 11-12 δισ. ευρώ. Οι δαπάνες υγείας είναι, αντίστοιχα, στο 6% περίπου. Αναλυτικά, οι δαπάνες του Υπουργείου Υγείας ανήλθαν σε 5,6 δισ. ευρώ το 2022, από 3,8 δισ. ευρώ το 2018 -αύξηση κατά 45%. Οι συνολικές δαπάνες του ΕΟΠΥΥ, μετά το clawback, 6 δισ. το 2022, από 5,3 δισ. ευρώ το 2018, δηλαδή αυξημένες κατά 12%. Οιδαπάνες των νοσοκομείων, μετά το clawback, είναι στα 3,2 δισ. ευρώ το 2022, από 3 δισ. ευρώ το 2018, ήτοι 23% αύξηση. Άρα, υπολειπόμαστε ως χώρα έναντι της ΕΕ, αλλά συγκλίνουμε ταχέως».

«Η προκαταβολή φόρου έχει μειωθεί στο 80% από το 100% για τις επιχειρήσεις, δεν υπάρχουν εργοδοτικές εισφορές, ενώ έχουν μειωθεί σημαντικά όλοι οι φόροι. Το είπαμε, το κάναμε» τόνισε ο κ. Σταϊκούρας, λέγοντας: «Οι δαπάνες για την Υγεία αυξάνονται. Το κράτος δίνει κίνητρα, εντάσσει έργα στο Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά θα πρέπει να γίνει κοινή προσπάθεια για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης».

Ολοκληρώνοντας, ο υπουργός Οικονομικών, σημείωσε ότι:«Πρέπει να βρούμε την ισορροπία διδασκόμενοι από τα λάθη του παρελθόντος» σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών. «Είμαι από αυτούς που υποστηρίζουν τη μείωση του clawback. Η χώρα μπορεί να έχει μια δημοσιονομική σταθερότητα, αλλά το 2022 έκλεισε με έλλειμμα. Αυτό σημαίνει ότι οι δαπάνες είναι αυξημένες. Υπενθυμίζω ότι από φέτος η χώρα πρέπει να γυρίσει σε πρωτογενή πλεονάσματα.  Χρειάζεται σύνεση και νοικοκυροσύνη. Οι δαπάνες είναι αυξημένες σε σχέση με τα έσοδα γιατί έπρεπε να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Πρέπει η χώρα να γυρίσει σε πρωτογενή πλεονάσματα. Χρειάζεται να εξαλειφθεί σταδιακά το clawback και τείνουμε να εξαφανιστεί».

Παίρνοντας τον λόγο, ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης,  προανήγγειλε την  πρόσληψη 1.000-1.500 γιατρών, για να ομαλοποιηθεί το σύστημα του Προσωπικού Γιατρού, λέγοντας:  «Θα προσλάβουμε 1.000 με 1.500 επιπλέον γιατρούς, με τους οποίους το σύστημα του Προσωπικού Γιατρού θα ομαλοποιηθεί πλήρως. Ετοιμάζουμε δέσμη κινήτρων γι’ αυτό», υποστηρίζοντας  ότι οι γιατροί που συμμετέχουν στο πρόγραμμα του Προσωπικού Γιατρού, μένουν -μετά τους φόρους- με 2.500 ευρώ το μήνα, για 7 ώρες απασχόλησής τους στον ΕΟΠΥΥ.

Οι λόγοι για την απροθυμία των γιατρών να ενταχθούν στο Προσωπικό Γιατρό είναι δύο: α) Η ανασφάλεια, η οποία όμως ξεπερνιέται και β) η καχυποψία, ότι ας δούμε αν θα λειτουργήσει το σύστημα. Για να υποστηρίξει ότι:  1) η αποζημίωση των υπηρεσιών υγείας για τους επαγγελματίες υγείας, 2) η διαπραγμάτευση για τα φάρμακα και 3) η διευρυμένη πρόσβαση στα νέα φάρμακα είναι το τρίπτυχο για ένα εξορθολογισμένο μέλλον στο δημόσιο σύστημα υγείας που υπηρετεί τον Έλληνα πολίτη, χωρίς περιορισμούς και εξαιρέσεις.

Συνεχίζοντας, ο υπουργός Υγείας αναφέρθηκε στην ανάγκη αλλαγής του μοντέλου υγείας ώστε να εστιάζει στην πρόληψη, διευκρινίζοντας  πως το σύστημα υγείας στην Ελλάδα είναι κατά βάση νοσοκομειακό και ιατροκεντρικό, διαμηνύοντας ότι:  «Κάνουμε στροφή από το μοντέλο «θεραπεύουμε ασθένειες» στο «διατηρούμε τους πολίτες υγιείας. Θα πρέπει να βλέπουμε ολιστικά με κομβικό ρόλο την αποζημίωση και την πρόσβαση σε φάρμακα με γρήγορο τρόπο. Η στροφή που κάνουμε στην ΠΓΥ είναι και η βάση της νέας φιλοσοφίας».

Ερωτηθείς  από τον Ομότιμο Καθηγητή Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Πανεπιστημίου Κρήτης Χρήστο Λιονή, για το εάν ο σχεδιασμός μιας άλλης σχέσης μεταξύ γιατρού και ασθενούς στην κατεύθυνση μιας άλλης φιλοσοφίας είναι εφικτός, ο κ. Πλεύρης, είπε: «Έχουμε κατά βάση νοσοκομειακό σύστημα υγείας.Η δομή διαμορφώνεται με βάση τις ανάγκες», επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει μοντέλο προσανατολισμένου στην πρόληψη. Σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, κομβικός θα είναι ο ρόλος του προσωπικού γιατρού, σημειώνοντας:  «Προφανώς θέλουμε δουλειά, αλλά είναι σημαντικό να έχουμε έναν προσωπικό γιατρό». Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει στήριξη σε ανθρώπους και πόρους, όπως και της κατ’ οίκον νοσηλείας.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, στη διάρκεια τοποθέτησής του στο συνέδριο ygeiamou, ανέφερε: «Πιστεύω ότι η στροφή στο κομμάτι πρωτοβάθμιας φροντίδας και πρόληψης είναι το κομβικό σημείο στην προσπάθειά μας» συμπληρώνοντας πως:«Τα τελευταία χρόνια ο ψηφιακός μετασχηματισμός του συστήματος υγείας τρέχει γρήγορα:

με την άυλη συνταγογράφηση

την εφαρμογή myHealth που εμπλουτίζεται συνεχώς. Τελευταία προσθήκη τα αποτελέσματα εξετάσεων, βεβαιώσεων νοσηλείας από δημόσια νοσοκομεία καθώς και ιδιωτικά κέντρα υγείας, ενώ τους επόμενους μήνες θα έχουν ενταχθεί όλα τα δημόσια νοσοκομεία και μεγάλα ιδιωτικά» είπε ο κ. Πιερρακάκης, τονίζοντας:

«Πρόκειται για μια σημαντική παρακαταθήκη για την επόμενη τετραετία. Η αναβάθμιση όλων των συστημάτων υγείας έγινε πραγματικότητα χάρη στο Ταμείο Ανάκαμψης. Θα έχουμε στα χέρια μας ουσιαστικά εργαλεία για υπηρεσίες υγείας υψηλού επιπέδου. Πριν κάποια χρόνια, αυτές οι εξελίξεις θα φαίνονται επιστημονική φαντασία.Την περίοδο της πανδημίας, η Ελλάδα κατάφερε να αναπτύξει ένα από τα καλύτερα συστήματα εμβολιασμού πανευρωπαϊκά. Στοίχημα της κυβέρνησης είναι ο άνθρωπος να μπει στο επίκεντρο της εξίσωσης για το σύστημα υγείας»

Τέλος, για το τρίτο μέρος του συνεδρίου με θέμα «Ποιοτική Φροντίδα Υγείας», η αν. υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, ο γραμματέας Τομέα Υγείας ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, Γιώργος Μπουλμπασάκος και ο Καθηγητής Διοίκησης & Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας «Δημοκρίτειου» Πανεπιστημίου Θράκης», Νίκος Πολύζος, κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήματα σχετικά με τον υγειονομικό Χάρτη, τη χρηματοδότηση, την αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας και το management των νοσοκομείων μεταξύ άλλων.

Τρεις άξονες για το Σύστημα Υγείας

«Η υγεία δεν είναι πολυτέλεια πολιτικής επιλογής αλλά ανάγκη ζωής», σχολίασε η πρόεδρος Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας – Πειραιά (ΕΙΝΑΠ),Ματίνα Παγώνη,  ανοίγοντας τον κύκλο των ερωτήσεων με τον υγειονομικό χάρτη και τα οργανογράμματα. Σύμφωνα με την ίδια, τα οργανογράμματα ξεκίνησαν μεν το 2012, δεν υπήρξε όμως εξέλιξη έκτοτε παρότι είναι αναγκαία για την εκτίμηση της αποδοτικότητας και την οργάνωση της δημόσιας υγείας.

«Βλέπουμε τις ειδικές ανάγκες που έχει κάθε περιοχή (π.χ. αυξημένα τροχαία) και συνεκτιμούμε τις εισροές στα νοσοκομεία» ανέφερε η κ. Γκάγκα για τους παράγοντες που εμπλέκονται στη χάραξη του υγειονομικού χάρτη. Χρειάζεται μια καλή Πρωτοβάθμια περίθαλψη έως τη Δευτεροβάθμια, με έμφαση στα επείγοντα και τα χρόνια νοσήματα, τη χρήση τηλεϊατρικής, την αντιμετώπιση των ειδικών όπως π.χ. αν χρειάζεται μια περιοχή Μονάδα Ημερήσιας Θεραπείας όπως χημειοθεραπείες κ.λπ..

«Αυτά δείχνει ο χάρτης υγείας» επεσήμανε, υπογραμμίζοντας επιπλέον ότι η αποτελεσματικότητα των μονάδων υγείας δεν εξαρτάται από το αν είναι κεντρικές ή περιφερειακές, όπως άλλωστε αναδείχθηκε τις ημέρες της πανδημίας. Το ζητούμενο είναι ο σωστός σχεδιασμός και η συνεργία ώστε, κλινικές με μεγάλο φόρτο φερ’ ειπείν, να διασυνδέονται με άλλες ώστε να υπάρχει αποφόρτιση αλλά και ανταλλαγή εμπειρίας και τεχνογνωσίας για τη σύσταση π.χ. ενός καλού χειρουργικού τμήματος σε περιφερειακή μονάδα.