Η επένδυση της Motor Oil στο Εphyra, για την κατασκευή και λειτουργία της μονάδας παραγωγής υδρογόνου
Του Γιάννη Χαλκιαδάκη. Για την κατασκευή και λειτουργία της καινοτόμου μονάδας παραγωγής ανανεώσιμου υδρογόνου, που θα ενσωματωθεί στις βιομηχανικές λειτουργίες του διυλιστηρίου της Motor Oil στους Αγ. Θεοδώρους Κορινθίας, έκανε λόγο ο διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του ομίλου, Κωνσταντίνος Χατζηφώτης, που μαζί με τον επικεφαλής εναλλακτικών καυσίμων Γιώργο Μητκίδη και τον Project Officer Clean Hydrogen Partnership Νικόλαο Λυμπερόπουλο, παρουσίασαν το έργο Εphyra στους δημοσιογράφους.
Το έργο αυτό, για την κατασκευή και λειτουργία της καινοτόμου μονάδας παραγωγής ανανεώσιμου υδρογόνου, χρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Clean Hydrogen Partnership, και προχωρά με συντονιστή τη Motor Oil και τη συμμετοχή ακόμη 9 εταίρων από 7 χώρες (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελλάδα), έχοντας διάρκεια 5 χρόνια.
Συγκεκριμένα, το πρωτοποριακό αυτό έργο, θα επιδείξει, σε βιομηχανική κλίμακα, ένα καινοτόμο σύστημα παραγωγής υδρογόνου (30 MW) από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με τη χρήση εξελιγμένης τεχνολογίας ηλεκτρόλυσης. Η μεγάλης κλίμακας διεργασία ηλεκτρόλυσης θα ενσωματωθεί στις βιομηχανικές λειτουργίες του διυλιστηρίου της Motor Oil στους Αγ. Θεοδώρους Κορινθίας, ενός από τα κορυφαία διυλιστήρια στην Ευρώπη και του μεγαλύτερου ιδιόκτητου βιομηχανικού συγκροτήματος στην Ελλάδα.
Ειδικότερα, η βιομηχανικά ολοκληρωμένη παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου θα αναπτυχθεί γύρω από τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας, καθώς το σύστημα ηλεκτρόλυσης θα συνδυαστεί με (i) παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, (ii) καινοτόμο τεχνολογία ανάκτησης και αξιοποίησης απορριπτόμενης θερμότητας (waste heat harvesting), (iii) περιβαλλοντική βελτιστοποίηση της χρήσης νερού, (iv) αξιοποίηση του παραγόμενου οξυγόνου στις τρέχουσες λειτουργίες του διυλιστηρίου, (v) δημιουργία ψηφιακού διδύμου (digital twin) και, τέλος, (vi) ανάπτυξη εξειδικευμένου συστήματος διαχείρισης ενέργειας.
Παρουσιάζοντας το Εphyra, ο διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του ομίλου, Κωνσταντίνος Χατζηφώτης, είπε πως στο πλαίσιο του έργου προβλέπεται η τροφοδοσία με ανανεώσιμο υδρογόνο τρεχουσών διεργασιών του διυλιστηρίου, καθώς και άλλων βιομηχανικών μονάδων της ευρύτερης περιοχής, με μέρος της παραγωγής να κατευθυνθεί προς την παραγωγή καυσίμων μηδενικών εκπομπών, λέγοντας ότι: «Η Motor Oil είναι συντονιστής ενός καινοτόμου και πρωτοποριακού έργου κατασκευής και λειτουργίας μονάδας ηλεκτρόλυσης για την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου που συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Horizon Europe και το Clean Hydrogen Partnership, με τη συμμετοχή συνολικά 10 εταίρων από 7 χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Μ.Βρετανία).
Η Motor Oil ηγείται ενός συνόλου καταξιωμένων εταίρων από την ΕΕ και την Μεγάλη Βρετανία για την υλοποίηση ενός εμβληματικού έργου για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Πώς εντάσσεται το υδρογόνο στο πλάνο ενεργειακής μετάβασης της Motor Oil και πώς η εταιρεία υλοποιεί μια ολιστική προσέγγιση, αξιοποιώντας ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα, για να υποστηρίξει τις σημαντικές επενδύσεις που προωθεί για την παραγωγή, μεταφορά και διάθεση καθαρού και ανανεώσιμου υδρογόνου:
Η Motor Oil δεσμεύεται για ασφάλεια προμήθειας ενέργειας, προώθηση της ενεργειακής μετάβασης και βιώσιμα έσοδα για τους μετόχους της. Συμμορφώνεται με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ και τους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους της Ελλάδας. Υλοποιεί πλάνο ενεργειακής μετάβασης 4 δισ. ευρώ. Το υδρογόνο είναι βασικός τομέας ενός εκ των τεσσάρων στρατηγικών πυλώνων που στηρίζουν τη μετάβαση στο αύριο του Ομίλου.
Η ΕΕ μέσω διαφόρων πρωτοβουλιών και πολιτικών της (IPCEI υδρογόνου, Clean Hydrogen Partnership, RePowerEU) έχει προκρίνει το υδρογόνου ως ένα από τα κύρια καθαρά καύσιμα για το μελλοντικό ενεργειακό μείγμα της ηπείρου. Blue Med: Δημιουργία Ολοκληρωμένης Αλυσίδας Αξίας για το Υδρογόνο. Iris, Ephyra, Trieres, Rea και Reah2 κομμάτια ενός παζλ που ενώνονται για να οδηγήσουν το αύριο της ενέργειας και στον τομέα του υδρογόνου.
Η Motor Oil στόχευσε με συνέπεια και μεθοδικότητα στην αξιοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων της ΕΕ για την Καινοτομία, την Έρευνα και τις Υποδομές Μεταφορών. Η Motor Oil υλοποιεί ένα σύνολο έργων που διακρίνονται αφενός για την καινοτομία τους, όχι μόνο την τεχνολογική αλλά γιατί εφαρμόζονται σε βιομηχανική κλίμακα με επίκεντρο το Διυλιστήριο της εταιρείας στους Αγ. Θεοδώρους, και αφετέρου που καταδεικνύουν τη μελετημένη, ολιστική και προπάντων συνεπή και υπεύθυνη προσέγγιση της Motor Oil.
Το έργο Εphyra, έχει λάβει μια από τις μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις που έχουν δοθεί στην Ελλάδα στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon Europe και το Clean Hydrogen Partnership και ταυτόχρονα το μεγαλύτερο συγχρηματοδοτούμενο έργο ηλεκτρόλυσης στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Είναι το σημαντικότερο πρότζεκτ παραγωγής πράσινου υδρογόνου στη χώρα.
Είναι πολύ σημαντικό το χρηματοδοτικό εργαλείο Clean Hydrogen Partnership, το μεγαλύτερο παγκοσμίως ερευνητικό πρόγραμμα στον τομέα του υδρογόνου. Πρόκειται για συνεργασία μεταξύ της Κομισιόν και του Hydrogen Europe, του φορέα που εκπροσωπεί την ευρωπαϊκή βιομηχανία και ερευνητικό οικοσύστημα.
Το Clean Hydrogen Partnership ανταποκρίνεται και προσαρμόζεται στις ανάγκες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και πρέπει να τονιστεί ότι χωρίς τη χρηματοδότηση από το CHP δεν θα ήμασταν σήμερα εδώ. Το έργο Εphyra, απαντάει στο ζητούμενο της ενεργειακής αυτονομίας της χώρας και της ΕΕ, στην επιτακτική πρόκληση της ενεργειακής μετάβασης, αλλά και της εφαρμογής λύσεων τεχνολογικής αιχμής στη βιομηχανία».
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Τμήματος Εναλλακτικών και Ανανεώσιμων Καυσίμων στη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικής του Ομίλου, Γεώργιος Μητκίδης , επισήμανε: «To πρόγραμμα Υδρογόνου της Motor Oil που αναπτύσσεται και υλοποιείται στη βιομηχανική εγκατάσταση της Κορίνθου αποτελεί την ομπρέλα ενός συμπλέγματος έργων στην αλυσίδα αξίας του υδρογόνου στοχεύοντας στη δημιουργία μίας ευέλικτης, κλιμακούμενης και οικονομικά αποδοτικής υποδομής παραγωγής και διάθεσης ανανεώσιμου και χαμηλού άνθρακα υδρογόνου.
Το κομμάτι της παραγωγής ανανεώσιμου υδρογόνου καλύπτεται μέσω διαδικασίας ηλεκτρόλυσης στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της Motor Oil μέσω του έργου Εphyra, που σας παρουσιάζουμε σήμερα. Όλο το σύμπλεγμα εφαρμογών αναπτύσσεται μέσω της κοιλάδας υδρογόνου της Motor Oil -πρόκειται για το έργο Trieres- και περιλαμβάνει τη διανομή συμπιεσμένου υδρογόνου μέσω συστήματος διακίνησης σε φιάλες, καθώς και μέσω συστήματος αγωγών στην τοπική βιομηχανία, ενώ διερευνάται η δυνατότητα μέρους του να εγχύεται στο εθνικό σύστημα φυσικού αερίου. Φυσικά μια σημαντική ποσότητα προορίζεται για μετατροπή σε ανανεώσιμα και συνθετικά καύσιμα όντας το κλειδί για τη παραγωγή αυτών των νέων καυσίμων εντός των βιομηχανικών εγκαταστάσεων της Motor Oil.
O απώτερος σκοπός του προγράμματος είναι να επιτύχουμε την ανάπτυξη της αγοράς υδρογόνου και της διείσδυσης σε νέες εφαρμογές μέσω συνεργασιών και εξασφαλίζοντας την ανταγωνιστικότητα του τελικού προϊόντος πράγμα που προσπαθούμε να πετύχουμε τόσο μέσω καινοτομιών σε όλη την αλυσίδα αξίας, όσο και μέσω συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.
Με το έργο Εphyra, η Motor Oil προσβλέπει στη δημιουργία ενός εξελιγμένου συστήματος ηλεκτρόλυσης 30 MW για παραγωγή ανανεώσιμου/πράσινου υδρογόνου και την αξιοποίηση της βιομηχανικής συμβίωσης στις εγκαταστάσεις του Διυλιστηρίου των Αγ. Θεοδώρων με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της παραγωγής πράσινου υδρογόνου, ώστε η τελική τιμή του να είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τα καύσιμα ορυκτής προέλευσης.
Η διαδικασία της ηλεκτρόλυσης αφορά στη διάσπαση του νερού σε υδρογόνο και οξυγόνο με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Εφόσον η ενέργεια που χρησιμοποιείται για αυτή τη διαδικασία προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας το υδρογόνο που προκύπτει θεωρείται ανανεώσιμο ή πράσινο.
H καινοτομία του προτεινόμενου προγράμματος πέρα από τη μεγάλη κλίμακα και την υψηλή απόδοση του συστήματος που πρόκειται να εγκατασταθεί έγκειται στην επίτευξη κυκλικότητας όσον αφορά στη χρήση πρώτων υλών και προϊόντων κατά τη παραγωγική διαδικασία καθώς και τις συνέργειες που προκύπτουν από τη βιομηχανική συμβίωση αυτής της καινοτόμου μονάδας παραγωγής.
Αυτό επιτυγχάνεται με 3 τρόπους: 1) την αξιοποίηση του συμπαραγόμενου οξυγόνου στις μονάδες της Motor Oil (που συνήθως απορρίπτεται από τη διαδικασία της ηλεκτρόλυσης στην ατμόσφαιρα), 2) την αξιοποίηση ρευμάτων απορριπτόμενης θερμότητας για παραγωγή ενέργειας που θα χρησιμοποιείται στη διαδικασία της ηλεκτρόλυσης και 3) την αξιοποίηση ρευμάτων ανακυκλωμένου και μη φρέσκου νερού που μπορεί να είναι διαθέσιμα από το διυλιστήριο.
Η πράσινη ενέργεια θα παρέχεται μέσω ενός ολοκληρωμένου συστήματος ενεργειακής διαχείρισης από την θυγατρική εταιρεία του ομίλου, ΜΟRE, ως φορέας διαχείρισης ενέργειας που διαθέτει ένα πλούσιο pipeline ανανεώσιμων έργων υπό ανάπτυξη και συμβάσεις με έργα τρίτων και PPAs.
Επίσης πράσινη ενέργεια θα μπορεί να παρέχεται από ανανεώσιμες πηγές που αναπτύσσονται στην περίμετρο του διυλιστηρίου και από το καινοτόμο σύστημα που αξιοποιεί την απορριπτόμενη ενέργεια από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις επιτυγχάνοντας τη μείωση του κόστους παροχής ενέργειας και συνολικά του κόστους παραγωγής υδρογόνου.
Τέλος, η ανταγωνιστικότητα επιτυγχάνεται και μέσω ενός ψηφιακού διδύμου (digital twin) της εγκατάστασης (πρωτοποριακού για μονάδες υδρογόνου) που σε συνδυασμό με το σύστημα διαχείρισης ενέργειας θα βελτιστοποιεί καθημερινά τη λειτουργία της μονάδας.
Η κατανάλωση του υδρογόνου που θα παράγει η μονάδα θα γίνεται τόσο εσωτερικά από τη Motor Oil για την παραγωγή ανανεώσιμων και συνθετικών καυσίμων όσο και εξωτερικά, από τελικούς καταναλωτές εκτός διυλιστηρίου στους οποίους η διάθεση θα γίνεται μέσω συστήματος διανομής με συστοιχίες φιαλών συμπιεσμένου αερίου σε βυτιοφόρα.
Το έργο της Motor Oil περιγράφει ένα ξεκάθαρο μονοπάτι για το πώς θα πετύχουμε την ανταγωνιστική παραγωγή πράσινου υδρογόνου εκμεταλλευόμενοι την τεχνολογική καινοτομία και την κυκλικότητα που προκύπτει από τη βιομηχανική συμβίωση στις εγκαταστάσεις μας, ενώ φυσικά και η συγχρηματοδότηση συμβάλλει σημαντικά να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια επιχειρηματικού ρίσκου και οικονομικής βιωσιμότητας της επένδυσης σε τέτοια καινοτόμα συστήματα, δεδομένης της ανωριμότητας, στην ουσία ανυπαρξίας οικονομίας υδρογόνου στη χώρα.
Το αποτέλεσμα το οποίο προσδοκούμε είναι το άνοιγμα της αγοράς και της οικονομίας του υδρογόνου με πολλαπλά οφέλη για την οικονομία, το περιβάλλον και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρα μας, το οποίο είμαστε αισιόδοξοι ότι θα πετύχουμε. Ταυτόχρονα το έργο αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ευρωπαϊκής οικονομίας υδρογόνου και ουσιαστικά βοηθάει να γίνουν πραγματικότητα οι στόχοι της πράσινης συμφωνίας, απανθρακοποιίησης και της ευρωπαϊκής στρατηγικής για το υδρογόνο».
Σημειώνεται πως, ο γενικός διευθυντής Στρατηγικής του Ομίλου ,Γιώργος Τριανταφύλλου, ανέφερε σχετικά: «Ο Όμιλος Motor Oil έχει μπει σε τροχιά ενεργειακής μετάβασης. Ήδη ο Όμιλος έχει επενδύσει πάνω από 1 δισ. ευρώ για την παραγωγή βιώσιμων μορφών ενέργειας τα τελευταία δύο χρόνια ενώ παραμένουμε προσηλωμένοι στην υλοποίηση του μεγαλύτερου επενδυτικού πλάνου ενεργειακής μετάβασης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, που συνολικά αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ.
Η στρατηγική μας ευθυγραμμίζεται με την εθνική ατζέντα και την ανάγκη για πράσινη μετάβαση. Το έργο Ephyra θα επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα του Ομίλου μας να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εδραίωση της αγοράς υδρογόνου στην Ελλάδα αλλά και την πρόθεσή μας να συμπράξουμε με άλλες δυνάμεις για την επίτευξη φιλόδοξων έργων, που επιταχύνουν τον μετασχηματισμό του ενεργειακού μείγματος».
Τέλος, η προσωρινή εκτελεστική διευθύντρια του Clean Hydrogen Partnership, Mirela Atanasiu, τόνισε: «Με την καινοτόμο τεχνολογία ηλεκτρόλυσης 30MW, το Ephyra αποτελεί ένα εμβληματικό έργο για την κλιμάκωση της παραγωγής υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την επιτάχυνση της ανάπτυξής του. Εκτός από το «πρασίνισμα» της διαδικασίας διύλισης, το πράσινο υδρογόνο θα παρέχεται επίσης στο έργο Trieres που αφορά στη δημιουργία Κοιλάδας Υδρογόνου. Το Clean Hydrogen Partnership είναι υπερήφανο που υποστηρίζει και τα δύο έργα που δημιουργούν ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα υδρογόνου στην Ελλάδα, το πρώτο του είδους του στη Νοτιοανατολική Ευρώπη».
