Ανάγκη για πληρέστερη ενημέρωση και ενδυνάμωση των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη

Του Γιάννη Χαλκιαδάκη. Για τις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, οι πάσχοντες  από Σακχαρώδη Διαβήτη,  στοχεύοντας στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση της νόσου, έκαναν λόγο οι συμμετέχοντας στο 2ο Diabetes Empowerment Forum, στις 8 – 10 Νοεμβρίου στους Δελφούς, εστιάζοντας στην πρόληψη των επιπλοκών της, που «γεννούν» ανησυχίες και προκαλούν μη αναστρέψιμες βλάβες στην υγεία των ανθρώπων με Διαβήτη.

 2η Πανελλαδική μελέτη της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ

Συγκεκριμένα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, η οποία εορτάζεται στις 14 Νοεμβρίου, αλλά και την εκστρατεία ευαισθητοποίησης του International Diabetes Federation (IDF), που φέτος έχει ως μήνυμα: ΄΄Διαβήτης και ευεξία΄΄ και εστιάζει στην σωματική, ψυχική και κοινωνική υγεία των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα της 2ης Πανελλαδικής μελέτης της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, με τον συντονισμό του προέδρου Χρήστου Δαραμήλα.

Στη  μελέτη με θέμα: «Συνήθειες και προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη σε σχέση με τη διαχείριση της καθημερινότητας», που  διεξήχθη σε συνεργασία με τον  επίκουρο καθηγητή Οικονομικών Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας στο Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Κωνσταντίνο Αθανασάκη,  παρουσιάστηκε για πρώτη φορά, κατά τη διάρκεια του Φόρουμ και αναδείχθηκε η ανάγκη για πληρέστερη ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και ενδυνάμωση των ατόμων με Σ.Δ.

Οι πάσχοντες από Σ.Δ. στην Ελλάδα, αγγίζουν το 1.242.340

Προς την ίδια κατεύθυνση συνηγορούν και τα επίσημα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ, που λαμβάνει κάθε χρόνο κατ’ αποκλειστικότητα η ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, σύμφωνα με τα οποία ο αριθμός των πασχόντων από Σ.Δ. στην Ελλάδα, αγγίζει πλέον το 1.242.340 και είναι αυξημένος σχεδόν κατά 50.000 άτομα, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή χρονική περίοδο.

Μάλιστα, η πρόσφατη νομοθετική αλλαγή του ΕΚΠΥ (ΦΕΚ89 Β’/16-01-2023, Προσθήκη Παραρτήματος 1 στο άρθρο 47) και η ενεργοποίηση της εφαρμογής του το Νοέμβριο του 2023, με αναδρομική ισχύ, έχει δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στη συνταγογράφηση απαραίτητων αναλώσιμων ιατροτεχνολογικών προϊόντων για τον Σ.Δ.

Όπως προκύπτει από τα δεδομένα της έρευνας της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, ο αποκλεισμός από τη συνταγογράφηση των εν λόγω προϊόντων για τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, εξαιτίας της αναδρομικότητας του ΦΕΚ, έχει αναγκάσει αρκετούς πάσχοντες να προβαίνουν στην αγορά τους από το φαρμακείο, ζημιώνοντας τους οικονομικά.

Πληρώνει για τα αναλώσιμα παράνομη συμμετοχή

Ένα ακόμη καίριο στοιχείο που αποκαλύπτει η μελέτη είναι το γεγονός ότι το 50% των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, δηλώνει ότι κατά την εκτέλεση της συνταγής του, πληρώνει στο φαρμακείο για τα αναλώσιμα υλικά του παράνομη συμμετοχή από 10 ευρώ και πάνω, χωρίς αυτό να προβλέπεται από τη νομοθεσία.

Κατά τη διάρκεια του Φόρουμ, οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των κλινικών μελετών και για τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από τη συμμετοχή τους σε αυτές, καθώς τα ευρήματα της μελέτης ανέδειξαν ότι η πλειοψηφία των ατόμων με Σ.Δ. έχει ελλιπή πληροφόρηση ως προς τον συγκεκριμένο επιστημονικό τομέα.

Περαιτέρω ενδυνάμωση των τοπικών Συλλόγων

Στόχος του 2nd Diabetes Empowerment Forum, το οποίο πλαισίωσαν διακεκριμένοι ομιλητές από τον χώρο της υγείας και της επιστημονικής κοινότητας, ήταν, αφενός η περαιτέρω ενδυνάμωση των τοπικών Συλλόγων, μέσα από την παρουσίαση σημαντικών πρωτοβουλιών και στρατηγικών κατά τη διεξαγωγή workshops ανά θεματική ενότητα, αφετέρου η ενίσχυση του ρόλου των δημοσιογράφων, με σκοπό την υποστήριξη και ανάδειξη των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πάσχοντες στην καθημερινότητά τους τόσο στην περιφέρεια όσο και στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Το 2ndDiabetesEmpowermentForum υποστήριξαν ως χορηγοί: Χρυσοί Χορηγοί οι εταιρείες Hemoglobe και NovoNordisk, Υποστηρικτής της δράσης η Αbbott Laboratories και Χορηγοί Φιλοξενίας οι εταιρείες ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ – ΛΙΛΛΥ, Astrazeneca, Ascensia και Μenarini. Η συνδρομή τους ήταν πολύτιμη και συνέβαλε σημαντικά στην υλοποίηση της πρωτότυπης αυτής δράσης της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ., που πραγματοποιήθηκε, με ιδιαίτερη επιτυχία, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.

Διερεύνηση συνηθειών, πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη

Πιο αναλυτικά, η μελέτη αυτή επαναλαμβάνεται δύο χρόνια μετά την 1η Έρευνα της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. που υλοποιήθηκε από τον Ιούλιο έως Οκτώβριο του 2022. Υλοποιήθηκε από τον Ιούνιο έως και το Σεπτέμβριο του 2024.

Στόχος και σε αυτή τη μελέτη είναι η διερεύνηση των συνηθειών των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2 αναφορικά με τη συνταγογράφηση φαρμάκων, αναλωσίμων υγειονομικών και ιατροτεχνολογικών υλικών, τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν σχετικά με την επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό τους, τη συνταγογράφηση, την εκτέλεση των συνταγών (πλήρη ή μερική), τα ποσά που δαπανούν για τη φαρμακευτική τους αγωγή, τη συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή κλπ.

Πολλαπλά οφέλη στη διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη

Επιπλέον, η φετινή έρευνα εστιάζει και στις Κλινικές Μελέτες, αποσκοπώντας να αναδείξει το επίπεδο πληροφόρησης των πασχόντων σε αυτό το πεδίο, αλλά και τα πολλαπλά οφέλη τους στη διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη

Τα αποτελέσματα της μελέτης αξιολογήθηκαν σε συνεργασία με τον Κωνσταντίνο Αθανασάκη, Οικονομολόγο με ειδίκευση στην Υγεία, Επίκουρο Καθηγητή Οικονομικών της Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.

Το μεγαλύτερο ποσοστό έχουν Διαβήτη τύπου 1 (62,2%)

Σύμφωνα με τη μελέτη, παρατηρείται  ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των
πασχόντων που έλαβαν μέρος στην έρευνα, έχουν Διαβήτη τύπου 1 (62,2%). Αυτό αιτιολογείται από το γεγονός ότι οι πιο νεαρές ηλικίες (που πάσχουν κυρίως, από ΣΔ1) τείνουν να εμπλέκονται και να
συμμετέχουν περισσότερο σε έρευνες που διεξάγονται διαδικτυακά.

Σημαντική είναι η αύξηση εκείνων που αγοράζουν πλέον τα αναλώσιμα τους (64,8%) σε σχέση με το αντίστοιχο γράφημα του 2022, που το ποσοστό ήταν 49,1%. Αυτή η αύξηση οφείλεται στο γεγονός ότι ο ΕΟΠΥΥ ενώ δημοσίευσε σε ΦΕΚ το Παράρτημα του Άρθρου 47 στις 16/01/23 που αφορά στο πλήθος των αναλωσίμων σακχαρώδους διαβήτη, ενεργοποίησε την εφαρμογή του ΦΕΚ την 1 Νοεμβρίου 2023, με αναδρομική ισχύ.

Αναγκάστηκαν να αγοράσουν τα αναλώσιμα που χρειάζονταν

Επομένως, λόγω αναδρομικότητας, όσοι είχαν συνταγογραφήσει το πρώτο 10μηνο του 2023, το e-ΔΑΠΥ τους απαγορεύει να συνταγογραφήσουν άλλα. Οπότε αναγκάστηκαν να αγοράσουν τα αναλώσιμα που χρειάζονταν.

Το αξιοσημείωτο είναι πως το ποσοστό αυξήθηκε από το 2022 στο 2024 κατά 4% (κλείσιμο ΥΠΕΔΥΦΚΑ) και όπως παρατηρείτε στο γράφημα του 2024, το 30%, έχουν πληρώσει για την εκτέλεση της συνταγής τους στα φαρμακεία, παρόλο που σύμφωνα με το άρθρο 62 του ΕΚΠΥ, απαγορεύεται η μετακύλιση οποιουδήποτε κόστους στον ασθενή.

Κάποιοι πλήρωσαν ακόμη και 60 ευρώ για εκτέλεση

Μάλιστα, το 15% αυτών πλήρωσε πάνω από 5 ευρώ. Σε άλλη ανάλυση, παρατηρείται ότι κάποιοι πλήρωσαν ακόμη και 60 ευρώ για εκτέλεση μιας συνταγής, η οποία αφορά μόνο σε ιατροτεχνολογικά προϊόντα (σκαρφιστήρες, βελόνες, ταινίες)

Παρατηρείται ότι μεταξύ 2024 και 2022 υπάρχει  διαφορά 25% σε  λιγότερους απόλυτα ικανοποιημένους. Το 2024, 38,2%, δηλώνει ότι δεν τα έλαβε όλα. Αξίζει να παρατηρηθεί ότι οι συγκεκριμένες συνταγές εκτελούνται απευθείας από τις εταιρείες. Συνεπώς, θα περίμεναν άμεση συνολική εκτέλεση, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει. Η μελέτη συμπεραίνει πως το clawback φαίνεται να περνά στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, μέσω της καθυστέρησης,  της μη διάθεσης υλικών ή της μη αντικατάστασης των ελαττωματικών

Δεν γνωρίζουν πόσες ταινίες μέτρησης σακχάρου δικαιούνται

Παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει 21 μήνες από την αλλαγή της νομοθεσίας, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που δεν γνωρίζουν πόσες ταινίες μέτρησης σακχάρου δικαιούνται !

Συγκρίνοντας τα  γραφήματα, που αφορούν στο σύστημα καταγραφής γλυκόζης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, παρατηρείται ότι είναι μεγάλο το ποσοστό των ανθρώπων με Διαβήτη τύπου 1 (92%) οι οποίοι έχουν περάσει στη νέα τεχνολογία, ενώ το 2022, το ποσοστό ήταν 75%.