Οι επόμενες ενέργειες των ΟΣΕ, Hellenic Train, ΓΑΙΑΟΣΕ και VTG, για τη βελτίωση του σιδηροδρόμου
Του Γιάννη Χαλκιαδάκη. Στις ενέργειες για τη βελτίωση των υπηρεσιών του ελληνικού σιδηροδρόμου, εστίασαν οι διευθύνοντες σύμβουλοι του ΟΣΕ Παναγιώτης Τερεζάκης, της Hellenic Train Roberto Rinaudo, της ΓΑΙΑΟΣΕ Παναγιώτης Μπαλωμένος και της VTG Rail Logistics Hellas Στέλιος Αρχοντάκης, με το συντονισμό της δημοσιογράφου Όλγα Κλώτζα, στο πλαίσιο του ITC 2024 – 7ου Συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών.
Παίρνοντας τον λόγο ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Παναγιώτης Τερεζάκης, αναφέρθηκε στην πρόοδο του έργου του νέου Προαστιακού Δυτικής Αττικής, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και στα έργα που συντελούνται σε όλο το μήκος του βασικού σιδηροδρομικού άξονα.
Ξεκινούν 5 διαγωνισμοί του ΟΣΕ, σύμφωνα με τον κ. Τερεζάκη
Σύμφωνα με τον ίδιο: «Ο Προαστιακός Δυτικής Αττικής, που ξεκίνησε με την υπογραφή της σύμβασης τον Δεκέμβριο του 2023, τρέχει με ικανοποιητικούς ρυθμούς, υπήρξαν ωστόσο “αγκάθια”, τα οποία σχετίζονται με τις απαλλοτριώσεις.
Το 90% αυτών των ζητημάτων έχει επιλυθεί και μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου θα διευθετηθεί και το υπόλοιπο 10%, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο εξάμηνης παράτασης εξαιτίας της πολυπλοκότητας του έργου, αλλά και της προαίρεσης για επέκταση του μέσου στο κέντρο της πόλης των Μεγάρων στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό.
Οργανώνεται ένας μεγάλος αριθμός logistics centers
Παραθέτοντας τα οφέλη του έργου, είπε πως: «όχι μόνο θα διευκολύνει περιοχές με πληθυσμό που απασχολείται σε βιομηχανίες της ευρύτερης περιοχής, αλλά κατά μήκος του οργανώνεται αυτή τη στιγμή ένας μεγάλος αριθμός logistics centers τα οποία θα εξυπηρετηθούν από το τρένο, ενώ παράλληλα θα μειωθεί ο φόρτος των βαρέων οχημάτων που κυκλοφορούν στον άξονα ΠΑΘΕ», λέγοντας ότι ένα τρένο του Προαστιακού Δυτικής Αττικής ισούται με την κυκλοφορία 15 – 20 βαρέων οχημάτων στον οδικό άξονα.
Όσον αφορά στα έργα αποκατάστασης που έχει δρομολογήσει ο ΟΣΕ, ο κ. Τερεζάκης σημείωσε ότι το επόμενο διάστημα θα είναι στον αέρα οι πέντε διαγωνισμοί για την αποκατάσταση της υποδομής στο τμήμα Δομοκός – Λάρισα, το τμήμα Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα, το τμήμα Λάρισα – Βόλος, όπου προχωρά η ανακατασκευή ολόκληρης της γραμμής στο μεγαλύτερο μήκος της, καθώς και το ιστορικό κομμάτι του Πηλίου. Αφορά, ακόμη, στην αποκατάσταση της σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ETCS στο τμήμα Δομοκού – Λάρισας, που είχε παραλειφθεί πέντε μέρες πριν από την καταστροφή Daniel.
Ανάγκη ίδρυσης σιδηροδρομικής αστυνομίας
Συνεχίζοντας, ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ, ανέδειξε και την ανάγκη ίδρυσης σιδηροδρομικής αστυνομίας, η οποία υπήρχε αλλά σταδιακά καταργήθηκε, εξαιτίας της αύξησης της παραβατικότητας, επισημαίνοντας πως:
«Η χρήση της τεχνολογίας καμερών και drones έχει μειώσει τις δολιοφθορές, αλλά εξακολουθούν να συμβαίνουν σε μικρότερη κλίμακα. Είναι ένα διεθνές φαινόμενο», για να καταλήξει ότι: «Κάθε δολιοφθορά στο σιδηρόδρομο “τυφλώνει” τα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, με ότι συνεπάγεται αυτό για την ασφάλεια του δικτύου».
Για το τροχαίο υλικό της Hellenic Train μίλησε ο κ. Rinaudo
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Train Roberto Rinaudo, στάθηκε ιδιαιτέρως στον εκσυγχρονισμό των υποδομών της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης και της ψηφιοποίησης των συστημάτων της και στην ολιστική εξυπηρέτηση επιβατών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το ταξίδι.
Όπως είπε, στόχος είναι η αύξηση της χωρητικότητας με περισσότερους συρμούς στο σιδηροδρομικό δίκτυο, ωστόσο για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να βελτιωθεί η ποιότητα του τροχαίου υλικού, η μέση ηλικία του οποίου ξεπερνά τα 20 έτη, λέγοντας ότι:
Είναι δύσκολη η εύρεση τροχαίου υλικού για ανταλλακτικά
«Είναι δύσκολο να εγγυηθούμε την αξιοπιστία του μέσου, παρόλα αυτά είμαστε υποχρεωμένοι να αναλάβουμε τις ευθύνες. Ωστόσο με το παλαιό τροχαίο υλικό είναι δύσκολη η εύρεση τροχαίου υλικού για ανταλλακτικά.
Από πλευράς μας δεσμευόμαστε για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μας, συμπεριλαμβανομένης και της ψηφιοποίησης των συστημάτων για να εφαρμόσουμε μια πιο ευέλικτη πολιτική τιμολόγησης και να απευθυνθούμε αποτελεσματικά σε συγκεκριμένα τμήματα της αγοράς».
Θα κατασκευάσει κέντρο Logistics στο Θριάσιο
Ο κ. Rinaudo συμπλήρωσε ότι η Hellenic Train θα κατασκευάσει κέντρο Logistics στο Θριάσιο, το οποίο είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των υπηρεσιών logistics, με στόχο να καταστεί κόμβος στη Μεσόγειο και τη ΝΑ Ευρώπη.
Αναφερόμενος στην ανάκτηση της εμπιστοσύνης στον σιδηρόδρομο, επεσήμανε ότι το τρένο είναι ο μόνος τρόπος για να αλλάξει δραστικά η κινητικότητα στη χώρας, ενώ εκτίμηση ότι θα μπορούσε να αποτελέσει κεντρικός πυλώνας κινητικότητας.
Παράλληλα, υποστήριξε ότι θα πρέπει να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα που θα διασφαλίσουν στο επιβατικό κοινό ότι ο σιδηρόδρομος αποτελεί ένα ασφαλές μέσο μεταφοράς, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στο κομμάτι της αυστηροποίησης στην τήρηση των κανονισμών ασφαλείας και στην αντικατάσταση των υποδομών και του τροχαίου υλικού.
Αξιοποίηση ακινήτων της ΓΑΙΑΟΣΕ στόχος του κ. Μπαλωμένου
Για τις προτεραιότητες της ΓΑΙΑΟΣΕ για την αξιοποίηση των ακινήτων του χαρτοφυλακίου της, σε χρονικό ορίζοντα τριετίας, μίλησε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Παναγιώτης Μπαλωμένος, ο οποίος χαρτογραφώντας την ακίνητη περιουσία της, επισήμανε ότι ναι μεν αυτή είναι ιδιοκτησίας του ΟΣΕ, αλλά από το 2010 η αποκλειστική διαχείριση της πέρασε στη ΓΑΙΑΟΣΕ, σχολιάζοντας ότι:
«Η ΓΑΙΑΟΣΕ εταιρεία μέλος του Υπερταμείου, έχει 110.000 στρέμματα αδόμητη έκταση κατά την πορεία του σιδηροδρομικού δικτύου. Έχει πάνω από 4.800 κτήρια τα οποία καλύπτουν επιφάνεια περίπου 628.000 τ.μ.», συνοψίζοντας ως προς τη σημερινή κατάσταση των ακινήτων, ότι ο χρόνος έχει αφήσει το αποτύπωμά του.
Η αξιοποίηση της περιουσίας, σε πέντε διακριτούς άξονες
Αναφερθείς στο τριετές πλάνο ωρίμανσης και αξιοποίησης αυτής της περιουσίας, το κατηγοριοποίησε σε πέντε διακριτούς άξονες: «Έχουμε τα εμπορευματικά μας κέντρα, το Θριάσιο και το πρώην στρατόπεδο Γκόνου, έχουμε τα εμβληματικά ακίνητα, όπως τα ονομάζουμε, δηλαδή οι σιδηροδρομικοί σταθμοί Αθηνών, Λαρίσης, Πειραιά, Θεσσαλονίκης -επιβατικός και εμπορικός- και ο σιδηροδρομικός σταθμός Πελοποννήσου, ένα κτήριο ιδιαίτερης πολιτισμικής αξίας».
Ακολούθως, στην κατηγορία των «gold ακινήτων» κατέταξε τους σιδηροδρομικούς σταθμούς μικρών ή και μεγαλύτερων πόλεων πχ. Λάρισας, Κατερίνης, Πλαταμώνα, Αλεξανδρούπολης, προσθέτοντας πως:
Θα προχωρήσει σε μνημόνιο συναντίληψης με το ΤΕΕ
«Στις άλλες δύο κατηγορίες “silver” και εμπορικών ακινήτων ανήκουν διάσπαρτα ακίνητα ανά την επικράτεια που έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, είτε ως προς την έκταση είτε ως προς τη γειτνίαση με σημαντικές υποδομές, όπως μία μεγάλη έκταση εντός της βιομηχανικής περιοχής της Λάρισας που διαθέτει κάποια χαρακτηριστικά, που μας δείχνουν ότι υπάρχουν οι δυνατότητες ενός τρίτου εμπορευματικού κέντρου».
Στην κατεύθυνση της ωρίμανσης αυτών των ακινήτων, το επόμενο διάστημα η ΓΑΙΑΟΣΕ θα προχωρήσει σε μνημόνιο συναντίληψης με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, το οποίο, όπως διευκρίνισε θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αυτοψίες και μελέτες που πρέπει να τρέξουν, εξηγώντας πως: «Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο, θα ρίξουμε όλα τα ακίνητά μας πάνω στο τραπέζι, θα πέσουμε πάνω σε αυτή την προσπάθεια, με διαφάνεια και λογοδοσία».
Η εμβέλεια του κέντρου, θα ξεπερνά τα όρια της χώρας
Ως προς τον διαγωνισμό για το εμπορευματικό κέντρο στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου της Θεσσαλονίκης, που είναι στον αέρα από τη μονάδα PPF του ΤΑΙΠΕΔ εδώ και δέκα ημέρες, ο κ. Μπαλωμένος επισήμανε ότι, δεδομένης της έκτασης του ακινήτου, άνω των 600 στρεμμάτων, η εμβέλεια του εμπορευματικού κέντρου θα ξεπερνά τα όρια της Ελλάδας, κοιτώντας προς τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.
Προσδιόρισε, δε, τα κεφάλαια που αναμένεται να επενδυθούν σε άνω των 200 εκατ. ευρώ, προσθέτοντας: «Σε 30 ημέρες τελειώνει η Ά φάση του διαγωνισμού και θα ξεκινήσει ο ανταγωνιστικός διάλογος ο οποίος είναι εξαιρετικά σημαντικός για ένα τόσο σύνθετο έργο».
Σε σχέση με την επένδυση στο Θριάσιο Ι, διευκρίνισε ότι επί του παρόντος ο παραχωρησιούχος είναι υπεύθυνος για την αδειοδότηση του έργου, που βρίσκεται στα τελευταία στάδια και αναμένεται η σχετική ΚΥΑ. Θα ακολουθήσει η απόδειξη της δυνατότητας χρηματοδότησης και η δυνατότητα σύμβασης με κάποια κατασκευαστική εταιρεία, ώστε το έργο να ξεκινήσει.
Στη πιστοποίηση εστίασε ο κ. Αρχοντάκης, VTG Rail Logistics
Τέλος, ο διευθύνων σύμβουλος της VTG Rail Logistics Hellas, Στέλιος Αρχοντάκης, μίλησε για την ανάγκη ενίσχυσης της χωρητικότητας του σιδηροδρομικού δικτύου και της ύπαρξης ικανού στόλου ενεργών και συντηρημένων βαγονιών, για την εξυπηρέτηση μεγαλύτερου φορτίου.
Υποστήριξε την υστέρηση της χώρας μας σε επίπεδο υποδομών, αναδεικνύοντας τη σημασία της πιστοποίησης, καθώς, όπως είπε: «η Ελλάδα ίσως αυτή την στιγμή μια από τις ελάχιστες χώρες στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, όπου το κεντρικό σιδηροδρομικό δίκτυο δεν είναι πιστοποιημένο με προφίλ P-400, με συνέπεια να μην μπορούν να μεταφερθούν σιδηροδρομικώς trailers πάνω σε τρένα, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Αυτονόητο είναι ότι αυτό θα οδηγούσε σε πολλαπλασιασμό του έργου».
Διασύνδεση του σιδηρόδρομου με τα κεντρικά λιμάνια
Ολοκληρώνοντας, έθεσε σε προτεραιότητα τις λύσεις σε χρόνια προβλήματα του δικτύου, κυρίως στον άξονα Αθήνας – Ειδομένης, καθώς και τη διασύνδεση του σιδηρόδρομου με τα κεντρικά λιμάνια της χώρας, «ούτως ώστε να δημιουργηθούν νέες ροές και να καταστεί η χώρα μας ένας πραγματικός διαμετακομιστικός κόμβος με πολλαπλές επιλογές λιμένων», προσελκύοντας, στη χώρα ναυτιλιακές και μεταφορικές εταιρείες.
Επιπλέον, χαρακτήρισε ως αυτονόητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών την ύπαρξη ικανού στόλου ενεργών και συντηρημένων βαγονιών, διάφορων τύπων που θα διατεθούν στην αγορά, υπογραμμίζοντας πως: «Τα βαγόνια όμως, όπως και τα αυτοκίνητα, θα πρέπει να συντηρούνται συχνά για να μπορούν να κυκλοφορούν απρόσκοπτα στο ελληνικό αλλά και στο διεθνές δίκτυο».
Δημιουργία μικρής βάσης συντήρησης βαγονιών στη χώρα μας
Ο κ. Αρχοντάκης επιβεβαίωσε ότι η δημιουργία μιας μικρής βάσης συντήρησης βαγονιών στη χώρα μας, παραμένει σταθερός στόχος της VTG και ο σχεδιασμός της είναι στα σκαριά. Μάλιστα ανέφερε ότι προσανατολίζεται στη Βόρεια Ελλάδα και δη στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, ώστε να εξυπηρετεί και τα δικά της βαγόνια και αυτά τρίτων, δεδομένου ότι η VTG είναι ο μεγαλύτερος πάροχος ιδιωτικών βαγονιών στην Ευρώπη, με στόλο που ξεπερνά τα 84.000 βαγόνια και εγκαταστάσεις συντήρησης στην Κεντρική Ευρώπη.
Κλείνοντας, εξέφρασε την πρόθεση να φέρει και στη χώρα μας, στο εγγύς μέλλον, την υπηρεσία sales and lease back που ήδη η εταιρεία έχει λανσάρει σε άλλες χώρες, ανοίγοντας τη σχετική συζήτηση με τον διαχειριστή της εθνικής υποδομής.
